Γράφει η Νίκη- Αικατερίνη Μπαρπαγιάννη, Κλινική Ψυχολόγος
Όλοι έχουμε στο περιβάλλον μας ανθρώπους που ίσως παραπονιούνται λίγο πιο πολύ από το σύνηθες. Ίσως και εμείς οι ίδιοι έχουμε πέσει σε αυτή την παγίδα κατά καιρούς. Νευροεπιστήμονες όμως τώρα ισχυρίζονται ότι ακόμα και η έκθεσή μας επί 30 λεπτά σε οποιαδήποτε μορφή αρνητικότητας, ακόμα και αν προέρχεται από τα ΜΜΕ, δρα επιζήμια στην αποτελεσματική λειτουργία των νευρώνων του ιππόκαμπου.
Ο ιππόκαμπος είναι το τμήμα εκείνο του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη μνήμη και τη συλλογιστική. Σύμφωνα με τον Trevor Blake, συγγραφέα του Three Simple Steps: A Map to Success in Business and Life, «Ο εγκέφαλος λειτουργεί περισσότερο σαν μυς απ’ ότι νομίζαμε. Αν λοιπόν είσαι καθισμένος σε μια γωνία για αρκετή ώρα ακούγοντας κάποιον να εκφράζεται αρνητικά και να παραπονιέται, είναι πολύ πιθανό να αρχίσεις να συμπεριφέρεσαι και εσύ με τον ίδιο τρόπο». Το επιχείρημα του Blake ίσως ακούγεται μη εφαρμόσιμο με μια πρώτη ανάγνωση, δεδομένου ότι όλοι καλούμαστε να γίνουμε ακροατές και αποδέκτες αρνητικών ερεθισμάτων στην καθημερινότητά μας. «Είναι πολύ διαφορετικό να στρέφεις την προσοχή σου σε ένα όντως σημαντικό πρόβλημα από το να την στρέφεις σε ένα παράπονο», συνεχίζει ο Blake. «Όσοι παραπονιούνται δεν επιθυμούν να βρουν λύση. Η επιρροή για τον εγκέφαλό σου όμως είναι επιζήμια ακόμα και αν τους ακούς παθητικά. Και αν προσπαθήσεις να αλλάξεις τη συμπεριφορά τους, τότε γίνεσαι εσύ το αντικείμενο των παραπόνων τους».
Προς επίρρωση των λεγομένων του Blake, μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη από το Τμήμα Βιολογικής και Κλινικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Friedrich Schiller στη Γερμανία, εντόπισε ότι η έκθεση σε αρνητικά συναισθηματικά ερεθίσματα – όπως η έκθεση που βιώνει κάποιος με την παρουσία αρνητικών ανθρώπων γύρω του-προκάλεσε στον εγκέφαλο των υποκειμένων που συμμετείχαν στην έρευνα ίδιες συναισθηματικές αντιδράσεις με αυτές που βίωναν όταν ήταν αγχωμένοι. Και το στρες είναι μια πρώτης τάξεως απειλή για όποιον θέλει να σκέφτεται καθαρά, να κάνει αποτελεσματικούς συλλογισμούς και να έχει αξιοπρεπή μνήμη…
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας;
Πάντα υπάρχουν έξυπνες στρατηγικές για να διασφαλίσουμε την όσο το δυνατόν καλύτερη
διαχείριση του ζητήματος αυτού. Ένα πρώτο βήμα θα ήταν να αποστασιοποιηθούμε και να θέσουμε όρια στους ανθρώπους που συνηθίζουν να παραπονιούνται. Όσο και αν πιστεύουμε ότι μια τέτοια συμπεριφορά ενδεχομένως να φανεί αγενής από μέρους μας, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ: α) του να επιδεικνύεις συμπόνια σε κάποιον και β) του να αφήνεις τον εαυτό σου να παρασύρεται στη δίνη των αρνητικών του συναισθημάτων.
Είναι θεμιτό λοιπόν να κρατήσουμε τις αποστάσεις μας όταν το κρίνουμε απαραίτητο.Ένας καλός τρόπος να θέσουμε τα όριά μας, σε περίπτωση που είναι ανέφικτο να απομακρυνθούμε από μια δυσάρεστη κατάσταση, είναι να ενθαρρύνουμε τον άνθρωπο αυτό να επιλύσει το πρόβλημά του. Έτσι, σε περίπτωση που εκείνος δεν προσπαθήσει να το αποφύγει, θα έχουμε συμβάλλει στο να προσανατολιστεί σε μια πιο παραγωγική κατεύθυνση.
Φυσικά, ενίοτε είμαστε εμείς οι ίδιοι δημιουργοί αρνητικότητας. Είναι απολύτως φυσιολογικό να αισθανόμαστε άσχημα για κάτι, αλλά η αρνητική εσωτερική μας αφήγηση συνήθως είναι αφοριστική, μη ρεαλιστική και ατελέσφορη. Οφείλουμε στον εαυτό μας να αντικαταστήσουμε τις σκέψεις αυτές με θετικότερες ή ακόμη καλύτερα με ρεαλιστικές σκέψεις, πεποιθήσεις και αυτοαναφορές.
Στόχος μας θα πρέπει να είναι η επίλυση των όποιων δυσχερειών αντιμετωπίζουμε. Το να επικεντρώνουμε στην ίδια την φύση των προβλημάτων και όχι στην εξεύρεση πιθανόν λύσεων δεν οδηγεί πουθενά. Η επικέντρωση στην ανάληψη δράσης όχι μόνο θα φέρει πιθανόν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, αλλά δημιουργεί μια αίσθηση προσωπικής επάρκειας και γεννά θετικά συναισθήματα.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ζωή δεν είναι μόνο πηγή δυσκολιών αλλά και ευλογία.Το μοτίβο της αρνητικότητας, της γκρίνιας και των παραπόνων θα σπάσει μόνο αν συνειδητοποιήσουμε και αναγνωρίσουμε την παρουσία θετικών στοιχείων και γεγονότων στη ζωή μας καθώς και τα δυνατά σημεία της προσωπικότητάς μας.
Λαμβάνουμε«δώρα» καθημερινά. Το μόνο που απομένει είναι να είμαστε ανοιχτοί για να τα δεχτούμε και να εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας για αυτά…
Πάντα υπάρχουν έξυπνες στρατηγικές για να διασφαλίσουμε την όσο το δυνατόν καλύτερη
διαχείριση του ζητήματος αυτού. Ένα πρώτο βήμα θα ήταν να αποστασιοποιηθούμε και να θέσουμε όρια στους ανθρώπους που συνηθίζουν να παραπονιούνται. Όσο και αν πιστεύουμε ότι μια τέτοια συμπεριφορά ενδεχομένως να φανεί αγενής από μέρους μας, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ: α) του να επιδεικνύεις συμπόνια σε κάποιον και β) του να αφήνεις τον εαυτό σου να παρασύρεται στη δίνη των αρνητικών του συναισθημάτων.
Είναι θεμιτό λοιπόν να κρατήσουμε τις αποστάσεις μας όταν το κρίνουμε απαραίτητο.Ένας καλός τρόπος να θέσουμε τα όριά μας, σε περίπτωση που είναι ανέφικτο να απομακρυνθούμε από μια δυσάρεστη κατάσταση, είναι να ενθαρρύνουμε τον άνθρωπο αυτό να επιλύσει το πρόβλημά του. Έτσι, σε περίπτωση που εκείνος δεν προσπαθήσει να το αποφύγει, θα έχουμε συμβάλλει στο να προσανατολιστεί σε μια πιο παραγωγική κατεύθυνση.
Φυσικά, ενίοτε είμαστε εμείς οι ίδιοι δημιουργοί αρνητικότητας. Είναι απολύτως φυσιολογικό να αισθανόμαστε άσχημα για κάτι, αλλά η αρνητική εσωτερική μας αφήγηση συνήθως είναι αφοριστική, μη ρεαλιστική και ατελέσφορη. Οφείλουμε στον εαυτό μας να αντικαταστήσουμε τις σκέψεις αυτές με θετικότερες ή ακόμη καλύτερα με ρεαλιστικές σκέψεις, πεποιθήσεις και αυτοαναφορές.
Στόχος μας θα πρέπει να είναι η επίλυση των όποιων δυσχερειών αντιμετωπίζουμε. Το να επικεντρώνουμε στην ίδια την φύση των προβλημάτων και όχι στην εξεύρεση πιθανόν λύσεων δεν οδηγεί πουθενά. Η επικέντρωση στην ανάληψη δράσης όχι μόνο θα φέρει πιθανόν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, αλλά δημιουργεί μια αίσθηση προσωπικής επάρκειας και γεννά θετικά συναισθήματα.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ζωή δεν είναι μόνο πηγή δυσκολιών αλλά και ευλογία.Το μοτίβο της αρνητικότητας, της γκρίνιας και των παραπόνων θα σπάσει μόνο αν συνειδητοποιήσουμε και αναγνωρίσουμε την παρουσία θετικών στοιχείων και γεγονότων στη ζωή μας καθώς και τα δυνατά σημεία της προσωπικότητάς μας.
Λαμβάνουμε«δώρα» καθημερινά. Το μόνο που απομένει είναι να είμαστε ανοιχτοί για να τα δεχτούμε και να εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας για αυτά…
RSS Feed